Övladı imtahan verəcək valideynlərə XƏBƏRDARLIQ Manset.az

Övladı imtahan verəcək valideynlərə XƏBƏRDARLIQ

11:54 - 4 Aprel 2025

Artıq Azərbaycanda universitetlərə qəbul imtahanları başlayır. Bu dövr, həm şagirdlər, həm də valideynlər üçün gərgin və stresli bir vaxtdır. Valideynlərin uşaqlara qarşı göstərdikləri təzyiq isə çox vaxt bu gərginliyi daha da artırır. Bəs, imtahan dövründə valideynlər necə davranmalıdır?

Mövzu ilə bağlı Manset.az-a danışan klinik psixoloq, psixoterapevt Rövşən Nəcəfov bildirib ki, imtahan nə qədər önəmli olsa da, həyatı müəyyən etmir:

"Uşaqlar valideyn dəstəyinə, anlayışına və sevgisinə ən çox bu dövrlərdə ehtiyac duyurlar. İmtahan mövsümünün yaxınlaşması ilə minlərlə şagird və ailə üçün stressli bir dövr başlayır. Təhsil sistemindəki rəqabət və gözləntilər, uşaq psixologiyasına mənfi təsir göstərməklə yanaşı, valideyn-övlad münasibətlərinə də zərər verə bilər. İmtahan nəticəsi valideyn sevgisinin şərti olmamalıdır."

Psixoloq qeyd edib ki, imtahan öncəsi dövrdə valideynlərin əsas vəzifəsi övladlarına təzyiq deyil, dəstək verməkdir:

"Sakit, anlayışlı və təşviqedici mühit, həm uşağın emosional dayanıqlığını artırır, həm də nəticələrin daha yaxşı olmasına şərait yaradır. “Səninlə qürur duyuram, çalışdığın üçün təşəkkür edirəm” kimi sözlər, uşağın özünə inamını və daxili motivasiyasını gücləndirir. Əksinə, “sən bacarmazsan” və ya “əgər bal yığmasan...” kimi təhdidlər, onun performansına mənfi təsir edir. Sakit və dəstəkləyici mühitdə hazırlanan şagirdlərin nəticələri daha yüksək olur.

Ən kritik mərhələ isə nəticələrin açıqlandığı andır. Bəzi valideynlər bu məqamda övladlarına qarşı sərt münasibət göstərir, təhqir və qınama yoluna gedirlər. Valideynin əsas vəzifəsi övladını həyatın imtahanlarına emosional olaraq hazırlamaqdır. İmtahan nəticəsi yalnız bu hazırlığın bir hissəsidir. Əgər uşaq nəticələrə görə özünü pis hiss edirsə, onu daha da yükləmək əvəzinə, yanında olmaq və çıxış yollarını birgə axtarmaq lazımdır. Uşağın fiziki və psixoloji sağlamlığı yalnız bu gün üçün deyil, bütün həyatı üçün vacibdir."

Seyranə Quliyeva